به باور کارشناسان کارکرد این نمایشگاه تنها محدود به بعد فرهنگی نیست بلکه از آن ابعاد اجتماعی، سیاسی، بین‌المللی و علمی هم می‌توان انتظار داشت. به همین منظور پس از اتمام ایام برگزاری بیست و ششمین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، جمعی از ناشران و فعالان حوزه نشر کشور برآن شدند تا به‌منظور برگزاری هدفمند نمایشگاه کتاب، سلسله جلساتی را برای بررسی ضعف‌های این رویداد فرهنگی تشکیل دهند. به گفته نماینده ناشران، این جلسات طی 65روز برگزار شد که نتایج آن در قالب بسته‌ای پیشنهادی به مشاور عالی فرهنگی رئیس‌جمهور منتخب و نسخه‌ای نیز به وزارت ارشاد و معاونت این وزارتخانه ارسال شده است تا بعد از بررسی، درصورت صلاحدید راجع به کم و کیف برگزاری نمایشگاه براساس این بسته پیشنهادی مذاکراتی صورت گیرد.
محمدحسین کریم‌پور، مدیر انتشارات روایت فتح و نماینده ناشران می‌گوید: با برگزاری این جلسات می‌خواستیم به این نتیجه برسیم که نمایشگاه یک ساختار ثابتی پیدا کند و با تغییر مدیران متوقف نشود چرا که در سال‌های اخیر دیده شده با تغییر مدیریت، شیوه برگزاری نمایشگاه و سیاست‌های آن 180درجه تغییر می‌کند. نماینده ناشران با بیان اینکه در این سلسله جلسات ناشران متعدد، کارشناسان، انجمن‌های فعال در این زمینه و نمایندگان اتحادیه ناشران انقلاب و اتحادیه ناشران تهران ازجمله نمایندگانی از پیام آزادی، فصل پنجم، خرسندی، روایت فتح، قدر ولایت، فیض کاشانی، ثنا، مجمع ناشران انقلاب اسلامی و اتحادیه تعاونی ناشران حضور داشتند، توضیح داد: بعد از اتمام این جلسات به 4نتیجه رسیدیم؛ نخست آنکه شاخص‌هایی را برای نمایشگاه تدوین و بعد از آن اهم سیاست‌های برگزاری این رویداد فرهنگی را تبیین کردیم و سپس به سراغ اعضای شورای سیاستگذاری رفتیم. در این مبحث وظایف اعضا و دبیرخانه را مشخص کردیم. محمدحسین کریم‌پور به دلایل برگزاری این جلسات نیز اشاره کرد و گفت: علت تشکیل این جلسات به دلایل مختلفی بازمی‌گشت که ازجمله این موارد می‌توان به‌وجود نارسایی‌های متعدد در برپایی نمایشگاه کتاب، تغییرات مدیریتی مکرر در امر برپایی این رویداد فرهنگی و تأثیر آن بر شیوه برگزاری نمایشگاه، عدم‌انسجام بین نهادها و دستگاه‌های مرتبط در امر کتاب و کتابخوانی، عدم‌مشارکت بدنه اصلی نشر مانند ناشران، به‌عنوان یکی از اعضای سیاستگذار در برگزاری این رویداد فرهنگی و... اشاره کرد. به گفته وی طی سال‌های گذشته نهادها و مؤسساتی که در امر برگزاری نمایشگاه حضور حیاتی دارند، در زمان سیاستگذاری در این برگزاری نمایشگاه شرکت داده نمی‌شوند. ازجمله این موارد می‌توان به ناشران اشاره کرد که یکی از سرگروه‌های اصلی مخاطب بیانات و رهنمودهای مقام معظم رهبری در حوزه کتاب و کتابخوانی هستند. ایشان وظایفی را برای ناشران درنظر گرفته‌اند، با این حال این دسته از فعالان عرصه نشر هیچگاه در امر برگزاری نمایشگاه حضور داده نمی‌شوند.
کریم‌پور با بیان اینکه به‌منظور رسیدن به نتیجه قابل‌قبول در این جلسات، روند و نحوه برگزاری نمایشگاه کتاب طی 26دوره گذشته مورد بررسی قرار گرفت، افزود: هدف اصلی تشکیل این جلسات ترسیم نگاه هدفمند و اصول نسبتاً ثابت برای برپایی نمایشگاه کتاب است. دومین هدف اصلی از برگزاری این جلسات، فراهم‌کردن ساختار مناسب برای سیاستگذاری، اجرای نمایشگاه و فراهم کردن بستر مناسب برای مشارکت نهادها، دستگاه‌ها و ناشران در سیاستگذاری این رویداد فرهنگی و رساندن نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران به نمایشگاهی در خور نظام جمهوری اسلامی درنظر گرفته شده است. مدیر انتشارات روایت فتح همچنین با اشاره به اسناد مورد استفاده در تشکیل این جلسات گفت: در برگزاری و جمع‌بندی این جلسات 2سند بالادستی مورد نظر اعضای شرکت‌کننده قرار گرفت؛ نخست مطالبات مقام معظم رهبری در حوزه کتاب و کتابخوانی و برپایی نمایشگاه و دوم چشم‌انداز 20ساله نظام جمهوری اسلامی ایران بود.
وی در ادامه همچنین به نقش ناشران اشاره کرد و گفت: نمایشگاه کتاب یکی از منابع مهم تأمین‌کننده درآمد در گردش مالی ناشران است. در این راستا تبلیغات و عقد قراردادها نیازمند مشارکت ناشران است. نیاز است تا خود ناشران در این فرایند شرکت کنند. نمایشگاه کتاب می‌تواند در امور فرهنگی کشور مؤثر باشد، به شرط اینکه شیوه برگزاری آن براساس یک برنامه‌ریزی مدون و اصولی باشد. مدیر انتشارات روایت فتح با بیان اینکه نداشتن برنامه‌ریزی و تعریف دقیق از نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، باعث شده است تا نمایشگاه را فروشگاه تلقی کنیم، یادآور شد: نخستین بازخورد و کارکرد یک کتاب، بعد فرهنگی آن است، اما در کنار آن ما باید به بعد اقتصادی آن هم توجه کنیم. نمایشگاه کتاب فرصت مغتنمی برای بهبود عرصه نشر و اقتصاد کشور است، امری که در این سال‌ها کمتر به آن به‌صورت اصولی توجه شده است. این نمایشگاه یک میدان تعامل مستقیم میان مخاطب، مؤلف، ناشر و دست‌اندرکاران و مسئولان است، با توجه به این امر می‌طلبد که مهندسی هدفمند در این شبکه قائل باشیم و نمایشگاه را به مثابه یک فروشگاه تلقی نکنیم. گاه فرصت‌هایی ایجاد می‌شود، اما این فرصت‌ها در مقام پاسخگویی به نیاز مخاطب است نه پاسخ به شأنیت انقلاب اسلامی که انقلاب فرهنگی بود. نماینده ناشران با بیان اینکه نمایشگاه کتاب می‌تواند فرصتی برای تحقق اهداف و شعارهای سال باشد، یادآور شد: نمایشگاه می‌تواند به این شعارها، هویت ملی بدهد. همچنین در بعد بین‌الملل می‌تواند با حضور ناشران قدرتمند، سفیری برای ارزش‌های انقلاب در کشورهای خودشان باشد.
وی در ادامه به برخی از مطالبات مقام معظم رهبری در حوزه کتاب و کتابخوانی اشاره کرد و گفت: ایشان در مجموع 3گروه را مورد خطاب رهنمودها و مطالبات خود قرار دادند؛ نخست گروه خانواده است که انتخاب کتاب خوب، خرید کتاب، توجه به شیوه‌های مطالعه و... ازجمله این موارد است که ایشان متذکر شده‌اند. گروه دوم مؤلفان هستند که ایشان در این بخش ترغیب مؤلفان به نوشتن آثار خوب، درنظر گرفتن نیازهای جامعه، تولید کتاب برای جوانان و... را یادآوری کرده‌اند. دسته سوم هم مسئولان هستند که ترویج کتاب و کتابخوانی، همسال‌سازی آثار، مراقبت از نفوذ جریان‌های منحرف سیاسی، تشویق پدیدآورندگان و... را از این گروه خواستار شده‌اند.
